Usine Pompeii

Usine Pompeii

Zeeftoren van een door het lot geteisterde grafietfabriek

11 april 2021

In 1972 werd beslist om een fabriek op te richten voor de productie van grafietelektroden. Uit de originele akte blijkt dat de fabriek opgericht werd op 9 maart 1972 onder de naam CEGRAM, hetgeen staat voor Compagnie de l'Électrographite de la Meuse. De bouw van de fabriek nam ongeveer een jaar in beslag en het nieuwe bedrijf leverde zijn eerste afgewerkte producten, meer bepaald elektroden met een diameter tussen 400 en 500 mm, een lengte van 1800 mm en een maximum gewicht van 800 kilogram in 1973. Deze elektroden vinden een toepassing in de metallurgie, in het bijzonder in de staalindustrie.

In de loop van de volgende jaren werden er stelselmatig verbeteringen aangebracht aan de installatie en aan het productieproces, maar halverwege de jaren 1980 werd het bedrijf getroffen door een economische recessie. Door een ingrijpende herstructurering en tal van ontslagen, tracht het bedrijf uit het dal te klimmen, maar het overaanbod van grafiet op de markt en dan vooral de concurrentie vanuit Azië bemoeilijkt deze pogingen. Vanaf halverwege de jaren 1990 begint het bedrijf aanzienlijke verliezen te boeken en enkele jaren later besluit het Duitse moederbedrijf om de activiteiten op deze site te staken. Het productieproces valt niet meer in overeenstemming te brengen met de steeds strenger wordende milieunormen.

Tussen 1996 en 1999 worden grote delen van de fabriek, waaronder de ovens en de grafieteenheden gesloopt. In 2008 vond een tweede ontmanteling plaats, gericht op de metaalfractie. Van de immense fabriek resten vandaag alleen nog enkele lege loodsen en silo’s en deze “zeeftoren”. Het 13 verdiepingen tellende gebouw viel meermaals ten prooi aan vandalisme, maar de hoger gelegen verdiepingen bleven gelukkig relatief gespaard. Eigenaardig genoeg stond de grauwe, zwarte toren plaatselijk bekend als de “greenshop”. Een onbekende kunstenaar vond in de torenruïne een ideale locatie voor een kunstwerk van hangende figuren. Twee in elkaar verstrengelde figuren op de gelijkvloerse verdieping, die een beetje doen denken aan de illustere geliefden van Pompeii vormden de inspiratie voor de naam Usine Pompeii.