Paradis des Moustiques

Paradis des Moustiques

Voormalig sanatorium met een zeer duister verleden.

16 augustus 2024

De oprichting van de kliniek was een belangrijke en beslissende gebeurtenis in de geschiedenis van de stad. Enerzijds werd de kliniek beschouwd als een voor die tijd sociaal, medisch en structureel moderne locatie en anderzijds werd ze geassocieerd met de oprichting van een nieuwe wijk, het wachtdorp, met een school, hotel en postkantoor. In 1904 koos men deze stad uit om een 'staatsgesticht' op te richten. Doorslaggevende factoren waren de natuurlijke ligging, de vervoersverbindingen naar nabijgelegen treinstations en - niet in het minst - de goedkope grond. De instelling werd ontworpen en gebouwd in het paviljoensysteem voor ongeveer 6,75 miljoen goudmarken. De ceremoniële opening van de hoofdinstelling voor 1.050 patiënten met een ziekenhuis vond plaats op 26 november 1908, en de gepensioneerdeninstelling voor 150 patiënten op 1 mei 1909.

In de loop van haar geschiedenis werd het complex onder meer gebruikt als ziekenhuis in de Eerste Wereldoorlog. Tijdens het nazi-tijdperk werd het geïntegreerd in het euthanasieprogramma van 1939. Er werd een speciaal Wehrmacht-ziekenhuis ingericht en de 1884 patiënten van het toenmalige staatsinstituut werden vermoord wegens ‘levensonwaardig’… Aan het einde van de oorlog behoorden de managers en artsen van de instelling allemaal tot de NSDAP en vertegenwoordigden duidelijk hun racistische en raciale hygiëne-ideeën in het gezondheidszorgsysteem. Het Rode Leger bezette het gebied en nam het complex in bezit op 27 april 1945. Vanaf mei 1945 werd het Sovjetziekenhuis gevestigd in het grootste deel van de voormalige hoofdinstelling, inclusief alle administratieve en economische gebouwen.

Een deel van het terrein van de staatskliniek staat leeg en raakt in verval sinds de Russische troepen zich in 1994 terugtrokken. Een klein deel van de gebouwen en het voormalige boerenerf werden na 1994 gebruikt om een nieuwe wijk te ontwikkelen. Het resterende en verslechterende deel is in handen van de deelstaat Brandenburg, die het goed tracht te verkopen.